Je kent het wel als trainer: je wilt een positiespel 5 tegen 2 op het programma, maar je hebt 11 spelers. Wat ga je doen? 5 tegen 2 en 3 tegen 1? Of 4 tegen 2 en 4 tegen 1? 5 tegen 5 met een neutrale? Of sla je de vorm maar over?

Als je graag je originele oefenvorm met de juiste aantallen intact wilt houden (en je kunt hem niet 2x uitzetten), dan zijn er eigenlijk twee belangrijke variaties die je niet vaak ziet bij een positiespel.

De eerste is een verdediger in te laten passen en dan het positiespel te starten.Heb je twee spelers over? Dan heb je drie verdedigers die om en om inpassen. Het voordeel is dat je altijd een frisse verdediger hebt die druk geeft op de aanvallers, waardoor die een goede weerstand in de oefenvorm krijgen. De verdediger(s) hebben een extra stimulans om de bal snel te veroveren, want dan mogen ze stoppen met afjagen

1904 - Positiespel - Start met pass verdediger(s)
1367 - Positiespel 3 tegen 1 met meerdere verdedigers

Wat met de verdediger kan, kun je natuurlijk ook met de aanvallers doen. Sommige trainers zullen dit prettiger vinden, omdat ze het onnatuurlijk vinden om met een pass naar de tegenpartij te starten. De essentie van de oefenvorm verandert natuurlijk niet, maar dat kan een keuze zijn. Elke keer als er bijvoorbeeld een aantal keer overgespeeld wordt of de verdedigers de bal veroveren, verlaat één aanvaller het veld, gaat met bal naar de startpositie (eventueel na het halen van de bal) en start de volgende met een pass. 
1905 - Positiespel met start pass van aanvallers



Overige hoofdstukken in de gids 'Positiespelen':
H1: Basisvormen positiespel 2 tegen 1 tot 9 tegen 9
H2: Basisvormen positiespel met neutrale spelers
H3: Basisvormen driekleurenspel
H4: Basisvormen positiespel in vakken met 2 teams
H5: Basisvormen positiespel in vakken met 3 teams
H6: Variatiemogelijkheden op het positiespel
H7: Variatiemogelijkheden op het positiespel met vakken
H8: Scoringsmogelijkheden voor aanvallers in het positiespel
H9: Scoringsmogelijkheden voor verdedigers in het positiespel
H10: Vormen die het makkelijkste aan te passen aan het aantal spelers
H11: Special: de vijf positiespelen van Diego Simeone